اسید چیست

اسیدها موادی ترش مزه‌ هستندکه خاصیت خورندگی از ویژگی اصلی آن ها محسوب می شود و بازها را خنثی می‌کنند. کلمه اسید از کلمه لاتین acidus یا acer گرفته شده است که به معنی ترش است. یکی از ویژگی های اسیدها طعم ترش آن است، مانند سرکه یا آب لیمو که یک نوع اسید خوراکی هستند.

دنیای اسیدها بسیار متونوع است. این ماده از استفاده پزشکی تا خوراکی و صنعتی را شامل می شود.

دانشمندان متعددی از اسید تعاریف مختلفی ارایه دادند. برای مثال طبق نظریه لوئیس، اسید ماده ای است که قابلیت شکل دهی یک پیوند کووالانسی با یک جفت الکترون را دارد. طبق گفته لی بیگ، اسید موادی هست که در ساختار خود هیدروژن یا هیدروژن‌هایی دارند که در واکنش با فلزها توسط یون‌های فلز جایگزین می‌شوند. وری-برونستد می گوید اسید گونه‌ای است که در واکنش شیمیایی پروتون (یون+H) می‌دهد و باز گونه‌ای است که در واکنش شیمیایی پروتون (یون+H) می‌پذیرد. لوری و برونستد این تعریف را بیان کردند، که از آن بر خلاف تعریف آرنیوس می‌توان در محیط غیر آبی هم استفاده کرد.

طبق جدیدترین تعریف اسید ماده ای است که پروتون اهدا می کند یا یک جفت الکترون ظرفیت را برای تشکیل پیوند می پذیرد.

انواع اسید

تقسیم بندی های متعددی برای اسیدها می توان قایل شد. اما اسیدهای رایج به دو قسم قوی و ضعیف تفکیک می شوند.

– اسیدهای قوی

شامل هیدروبرمیک اسید، هیدروکلریک اسید، هیدرویدیک اسید، نیتریک اسید، سولفوریک اسید، پرکلریک اسید، اسید کلریک می شود.

» مطلب مرتبط: دترجنت چیست

– اسیدهای ضعیف

شامل دو نوع معدنی و آلی هستند. این نوع اسید به‌طور کامل در آب یونش نمی‌یابند.

الف) اسید ضعیف آلی

• استیک اسیدC2H4O2
• بنزوئیک اسیدC7H6O2
• بوتیریک اسیدC4H8O2
• سیتریک اسیدC6H8O7
• فرمیک اسیدCH2O2
• لاکتیک اسیدC3H6O3
• مالئیک اسیدC4H4O4
• ماندلیک اسیدC8H8O3
• اگزالیک اسیدC2H2O4
• پروپانوئیک اسیدC3H6O2
• پیروویک اسیدC3H4O3
• والریک اسیدC5H10O2

ب) اسید معدنی

• بوریک اسیدH3BO3
• کربنیک اسیدH2CO3
• هیدروفلوریک اسیدHF
• فسفریک اسیدH3PO4
• هیدروسولفوریک اسیدH2S
• نیترو اسیدHNO2
• فسفرو اسیدH3PO3
• هیدروسیانیک اسیدHCN
• هیپو فسفورو اسیدH3PO2

سولفونیک اسید چیست

اسید سولفونیک دسته‌ای از ترکیبات آلی گوگرد است که فرمول کلی RS(=O)2–OH است. در این فرمول کلی R نمایانگر یک گروه آلکیل یا آریل است. نمک سدیک آن، به عنوان سورفکتانت آنیونی در اکثر دترجنت صنعتی و شوینده‌های خانگی نظیر مایعات ظرفشویی و پودرهای لباسشویی کاربرد فراوانی دارد. این ماده خاصیت اسیدی دارد و خورنده است، به همین دلیل در مخازن استیل نگهداری می شود. LABSA نام تجاری این نوع اسید است.

» مطلب مرتبط: صابون مول ۱۰ چیست و کاربردهای آن کدام است

کاربرد سولفونیک اسید

• تولید شوینده های خانگی و صنعتی
• استفاده به عنوان کاتالیزور
• صنایع تولید رنگ
• تولید دارو ضد باکتری
• تهیه رنگ غذا
• تولید روان کننده ها

سولفوریک اسید چیست

سولفوریک نوعی اسید معدنی است که از عناصر گوگرد، اکسیژن و هیدروژن تشکیل می‌شود. به اسید سولفوریک در گذشته جوهر گوگرد گفته می شد. این ماده برای نخستین بار توسط دانشمند بزرگ ایرانی یعنی زکریای رازی کشف شد. حجم تولید این ماده در جهان به قدری بالاست که معمولاً از آن به عنوان سلطان مواد شیمیایی یاد می‌شود. تماسی، فرایند اسیدسولفوریک مرطوب و محفظه سربی سه فرایندی هستند که این ماده از آن تهیه می شود.

کاربرد سولفوریک اسید

• تولید کودهای شیمیایی
• تصفیه فاضلاب
• فراوری سنگ‌ها و مواد معدنی
• پالایشگاه نفت
• سنتز شیمیایی
• تولید دترجنت
• رزین‌ های مصنوعی
• تصفیه آب
• تولید باتری

» مطلب مرتبط: بایوساید چیست

تفاوت سولفونیک اسید و سولفوریک اسید

هر دو اسید از خانواده کربوکسیلیک هستند. در واقع سولفونیک اسید را می توان اسید سولفوریکی در نظر گرفت که یک گروه هیدروکسیل با یک بخش آلی جایگزین شده، دارد. نمک ها و یا استرهای اسید سولفونیک، سولفونات نامیده می شوند. یعنی تفاوت این دو اسید در فرمول شیمیایی جانشینی گروه آلکیلی به جای هیدروکسیلی است. فرمول شیمیایی سولفونیک RS(=O)2–OH است و در سولفوریک اسید به صورت H₂SO₄ تشکیل می شود.

اسید سولفونیک بسیار خورنده است به همین دلیل برای از بین بردن چربی های در پاک کننده سطوح و شیشه پاک کن به میزان معین از آن استفاده می کنند.